چکار کنیم که مطالب مطالعه شده فراموش نشود؟

تنها راه فراموش نشدن مطالب، مرور مجدد دروس است.

اگر مطالب مطالعه شده مرور نگردند در عرض یک هفته بیش از ۸۰% مطالب فراموش می‏ گردند، لذا توصیه می شود در انتهای هر روز مباحثی را که در آن روز مطالعه گردیده ، مجدداً و به طور سریع مرور کنید، اما مهمتر از این، مرور در روز بعد است، لذا هر روز علاوه بر مطالعه قسمتی از کتاب که مربوط به همان روز است، بخشی از کتاب را که دیروز مطالعه کرده ‏اید را به طور سریع و اجمالی مرور کنید. این امر سبب می‏ شود که مطالب ملکه ذهن شما بشوند.

چگونه می‏توان استریت شد؟

چگونگی محاسبه رتبه‏ های برتر دانشگاه‏ ها براساس ۵۰% معدل کل دوره پزشکی عمومی بدون احتساب معدل دوره انترنی و ۵۰% نمره آزمون پره انترنی از مجموع دانشجویان فارغ التحصیل هر دانشگاه در سال تحصیلی مربوطه (بدون اعمال هرگونه سهمیه‏ ای) است.  

آیا حجم گایدلاین ها زیاد است؟

حجم گایدلاین‏ ها را صفحات رفرانس معین می‏ کنند و نه نویسنده گایدلاین؛

متأسفانه سال‏هاست که گروهی از مؤسسات به دلیل عدم توانایی در رقابت با گایدلاین شروع به دامن زدن به این مسئله نموده اند که حجم گایدلاین‏ ها زیاد است ، در صورتی که حجم گایدلاین‏ ها و اصولاً مفاد امتحانی توسط منابع اعلام شده توسط وزارت بهداشت مشخص می‏ گردد. برای درک این مسئله به ذکر چند مثال بسنده می‏ نمائیم:

الف) در درس عفونی تا چند سال قبل فقط ۱۵ فصل از هاریسون به عنوان منبع عفونی اعلام گردیده بود، حال آنکه تا ۱۳۹۰ این تعداد به ۴۲ فصل رسید، آیا به نظر شما می‏توان تعدادی از این فصول را حذف نمود تا حجم گایدلاین کم شود؟ مسلماً خیر

ب) در درس قلب مباحث آریتمی و بیماری‏های دریچه ای تا سال ۱۳۸۹ از کتاب اسنشیال سسیل بود که هرکدام از این فصول در این کتاب ۱۰ صفحه بودند و تعداد صفحات گایدلاین هریک از این فصل‏ ها ۵ تا ۱۰ صفحه می‏ شد؛ حال از سال ۱۳۸۹ این دو فصل از هاریسون انتخاب گردیدند که هر کدام در هاریسون ۶۰ صفحه هستند، حال به نظر شما حجم مطالب را نویسنده مجموعه کتب گایدلاین مشخص می‏ کند یا رفرانس انتخابی.

ج) در تمام امتحانات رقابتی که در دنیا برگزار می‏ شود، هدف اصلی آزمون این است که تعداد زیادی در این امتحانات مردود شوند. یکی از راه های رسیدن به این هدف افزایش صفحات مفاد امتحانی است که تعداد زیادی از افراد قادر به مطالعه کردن آن نباشند، به عبارت دیگر نرسند تا این حجم را مطالعه کنند؛ بنابراین نمی‏ شود با خواندن مطالب خیلی خلاصه در امتحانات رقابتی موفق بود.

د) در امتحان پذیرش دستیار سالانه بین ۱۵ تا ۱۷ هزار نفر شرکت می‏ نمایند که از این تعداد ۲۵۰۰ نفر مورد پذیرش قرار می‏ گیرند که فقط ۵۰۰ نفر آنها در رشته‏ های پرطرفدار قبول می‏ شوند لذا برای غربال نمودن این۵۰۰ نفر و سپس ۲۰۰۰ نفر دوم باید بین ۱۳ تا ۱۵ هزار نفر مردود شوند، حال به نظر شما آیا ۵۰۰ نفر در بین داوطلبان وجود ندارند که مطالب درسی را کامل بخوانند و قبول شوند.پس آن ۵۰۰ نفری که کامل و خوب درس می‏ خوانند به آرزوی خود می‏ رسند و ۱۵۰۰ نفر دیگر هم بالاخره یک رشته ‏ای قبول می‏ شوند ولی مابقی مردود می‏ شوند.

ه) در نهایت مجدداً یادآوری می‏ کنیم که برای موفقیت در این آزمون راه میانبری وجود ندارد که مثلاً با یک جزوه خلاصه قبول شد.

ی) اگر خودتان هم به بیمارستان‏ های محل تحصیل‏تان مراجعه کنید متوجه می‏ شوید که اکثر افرادی که در رشته‏ های بالا و حتی معمول قبول شده‏ اند کسانی بوده‏ اند که گایدلاین خوانده‏ اند، لذا این سؤال را حتماً از رزیدنت‏ های خود بپرسید که از چه منبعی استفاده کرده‏ اید تا موفق شده‏ اید؟

از چه زمانی برای دوره کردن مطالب آغاز کنیم؟

اگر داوطلبی بار اول مطالعه خود را کامل و دقیق خوانده باشد ۲/۵ تا ۳ ماه برای دوره کردن کافی می‏ باشد ولی مشکل اصلی این است که اکثر داوطلبان دوره اول مطالعه را از دست می‏ دهند و با نزدیک شدن امتحان دچار اضطراب می‏ شوند و نمی توانند مطالب خوانده شده را (در حقیقت نخوانده شده را ) مرور نمایند و به همین دلیل رو به زدن سؤالات دوره های قبل و خواندن جزوات چند صفحه‏ ای می آورند که این کار وضعیت را خراب‏تر می‏ کند. لذا کسی که می خواهد دوره خوبی داشته باشد باید اولین مطالعه بسیار خوب و کاملی داشته باشد.

ادامه تحصیل در چه رشته هایی آینده شغلی بهتری دارد؟

متأسفانه سال‏هاست که پزشکان عمومی کشورمان راه موفقیت را گم کرده‏ اند و تصور می نمایند با ادامه تحصیل در چند رشته خاص آینده خود را تضمین می کنند. در صورتی که یکی از عوامل موفقیت، رشته تخصصی است، به طوری که در تحقیقاتی که در مراکز آموزش پزشکی آمریکا به عمل آمده است، بیش از ۱۰۰ پارامتر در موفقیت و آینده شغلی پزشکان مؤثر است که یکی از آنها رشته تحصیلی است.

مهمترین پارامتر این است که هر پزشکی که در هر رشته‏ ای ادامه تحصیل می‏ دهد در آن رشته باسواد، فعال و نوگرا باشد و به عبارت دیگر حرف حرف جدیدی برای گفتن داشته باشد، چرا که در ایران و تمام دنیا تعداد پزشکان متخصص در تمام رشته‏ ها افزایش چشمگیری یافته است. متأسفانه در چند سال اخیر توجه به چند رشته بدون اینکه فرد به آن علاقه‏ ای داشته باشد موجب شده است که تعداد انصراف‏ ها، سرخوردگی‏ ها و ... افزایش یابد و حتی پزشکان پس از قبولی در یک رشته تخصصی به اصطلاح لوکس اقدام به انصراف نمایند.

با این وجود رشته‏ هایی که کماکان نسبت به بقیه رشته ها کمی بهتر هستند و آینده بهتری دارند؛ عبارتند از: چشم، رادیولوژی، قلب، ارتوپدی، نورولوژی و زنان و زایمان (برای خانم‏ ها).

مجدداً یادآوری می‏ شود که در صورتی که در هر رشته‏ ای با سواد و با انگیزه باشید حتماً موفق می‏ شوید.

شرایط ادامه تحصیل در خارج از کشور چگونه است؟

هر ساله پس از اعلام نتایج امتحان دستیاری، گروهی که در این امتحان مردود می‏ شوند به فکر ادامه تحصیل در خارج از کشور می‏ افتند حال آنکه:

۱- ادامه تحصیل در خارج از ایران فقط در صورت ادامه تحصیل در آمریکا ارزشمند است و کشورهایی مانند آلمان، مالزی، سوریه و ... هیچ ارزشی ندارند و حتی مدارک آنها توسط ایران نیز مورد تأیید نمی‏ باشند.

۲- ادامه تحصیل در آمریکا نیاز به نمره USMLE بالای ۹۵ دارد حال به نظر شما کسی که در امتحان دستیاری ایران در هیچ رشته‏ ای قبول نشده است می‏ تواند برای ادامه تحصیل به کشوری برود که سالانه خودش ۱۸۰۰۰ فارغ التحصیل پزشکی عمومی دارد و در سال ۱۰۰۰۰ پزشک خارجی هم متقاضی ورود به آن هستند.

۳- ادامه تحصیل در آمریکا به درد گروهی می‏ خورد که از روز اول دانشکده پزشکی شروع به خواندن دروس علوم پایه و بالینی به صورت مدون می‏ کنند و همچنین زبان انگلیسی خود را کامل می کنند. بنابراین اگر علاقمند به ادامه تحصیل در ایالات متحده هستید باید سطح درسی خود را بسیار بسیار بالا ببرید و از همان آغاز دوران پزشکی درس‏ها را به صورت مدون بخوانید و فقط به خواندن جزوه‏ های دانشگاهی اکتفا نکنید.

۴- ادامه تحصیل در کشورهای کانادا و استرالیا نیز مشکل مهمی دارد و آن این است که پس از قبولی در ۳ مرحله آزمون های این کشورها باید در کانادا به مدت ۵ سال و در استرالیا به مدت ۳ سال در مناطقی که دولت این کشورها تعیین می‏ نمایند به عنوان پزشکی عمومی خدمت کنید تا بتوانید در رشته‏ های تخصصی ادامه تحصیل دهید، چیزی شبیه به طرح نیروی انسانی کشورمان، با این تفاوت که در کشورمان؛ فقط با گذراندن یکسال می توان در آزمون شرکت کرد ولی در کشور کانادا بعد از ۵ سال.

 حداقل چند ساعت مطالعه روزانه برای موفق شدن در امتحان دستیاری و پرانترنی کافی است؟

۱ ـ بهتر است به جای مطالعه روزانه، مقدار مطالعه هفتگی را مورد ارزیابی قرار دهید. یعنی اینکه مثلاً تا پایان هفته گایدلاین قلب و عروق باید تمام شود. حال یک نفر ممکن است با روزی ۸ ساعت این گایدلاین را تمام کند و فرد دیگری که مدت‏ها از تحصیل‏ش گذشته است و سابقه درسی ضعیفی دارد باید با روزی ۱۴ ساعت این گایدلاین را تمام کند.

۲ ـ‌ مقدار مطالعه هفتگی چیزی نیست که آن را یک مرتبه افزایش داد بلکه این مسئله احتیاج به تداوم و افزایش تدریجی ساعات مطالعه هفتگی دارد. آغاز مطالعه می‏بایست با حجمی منطقی و به دور از ایده ‏آل‏ گرایی باشد و به تدریج مقدار مطالعه افزایش داده شود.

آیا فعلاً فقط درس بخوانیم یا اینکه تست هم بزنیم؟

تست زدن در حقیقت قسمتی از درس خواندن می ‏باشد و از آن مجزا نمی‏ باشد. هر چقدر بیشتر تست بزنیم مطالب درس بیشتر جا می‏ افتد و دیرتر فراموش می‏ شوند. تست زدن برای هر درس و فصلی لازم و ضروری است، چرا که یک مرحله از آموزش به وسیله تست زدن صورت می‏ گیرد. پیشنهاد ما به شما این است که تست‏ زنی را برای تمام درس‏ ها انجام دهید. تست ‏زنی را به ماه‏ های نزدیک امتحان موکول نکنید چرا که کار بسیار اشتباه و خطرناکی است. در ماه‏ های نزدیک امتحان آنقدر مطلب برای دوره کردن وجود دارد که دیگر فرصتی برای تست‏ زنی نمی‏ باشد. همچنین شما باید از همین ابتدا ضعف‏های خود را در هنگام تست‏ زنی شناسایی کنید و در جهت رفع آنها اقدام نمائید. راهکارهای ما برای افزایش تست زدن داوطلبان چه بوده است؟

۱ ـ در داخل گایدلاین‏ ها در زیر هر مبحث سؤالات پرانترنی، دستیاری، ارتقاء و بورد تخصصی تا آخرین دوره گذاشته شده است. لذا کسی که گایدلاین می‏خواند به صورت اتوماتیک تمام سؤالات دوره‏ های قبلی پرانترنی، دستیاری، ارتقاء و بورد تخصصی را هم مطالعه می‏ کند.

۲ ـ‌ کتاب‏ های Question Bank سطر به سطراز خط به خط کتاب درسی، سؤالات استاندارد و اکثراً Case  را طراحی کرده است و نقش بسیار مهمی در جا انداختن مطلب دارند. لذا توصیه اکید ما به شما این است که بلافاصله پس از مطالعه دقیق هر فصل از گایدلاین، تست‏ های کتاب  Question Bank آن درس را دقیقاً بزنید. این کار چه نقش مهمی دارد؟

الف)  ‌نقاط ضعفتان را مشخص می‏ کند.

ب) مطالبی را که خواندید با تست ملکه ذهن می‏ شود.

ج) با نحوه طراحی سؤالات آشنا می‏ شوید.

د)‌ چون تست آن مطلب را هم زده‏ اید، احتمال فراموش شدن مطلب کاهش می‏ یابد.

هـ)‌ اکثر کسانی که در امتحان دستیاری رتبه‏ های تک رقمی یا دو رقمی آورده‏ اند کسانی بوده‏ اند که به جزء گایدلاین، Question Bankهای سطر به سطر را نیز از همان شروع دوره همراه با گایدلاین‏ ها دقیقاً مطالعه کرده‏ اند و تست‏ های بی‏شماری تا روز امتحان زده‏ اند.

۳ ـ کتاب‏ های آزمون‏ های تمرینی (Q & A Series)هر ماه شما را مورد سنجش قرار می‏ دهد. این کتاب‏ ها شامل تست‏ های بسیار جدیدی هستند که اکثر آنها سؤالات آخرین دوره امتحانات ارتقاء، بورد و امتحانات پایان ترم دانشگاه تهران تا لحظه انتشار این کتاب ها است. این مجموعه علاوه بر ارزیابی مطالعه شما در ماه گذشته شما را با آخرین سؤالات آشنا می‏ سازد.

آیا لازم است ما از همین ابتدا تست بزنیم، یا زود است و در ماه‏ های آخر تست بزنیم؟

۱ ـ حتماً لازم است از همین الان تست بزنید. یعنی هر مبحثی را که مطالعه می‏ کنید را حتماً Question Bank  سطر به سطر آن را بزنید و حتماً آنها را تحلیل کنید و به نکات آن توجه کنید.

۲ ـ‌ شما حتماً هر ماه نیز تست‏ های آزمون‏ های تمرینی را در زمان معین (۲۴۰ دقیقه) بزنید و حتماً نمره و تراز خود را محاسبه کنید. با این روش تحت مانیتورینگ کامل قرار می‏ گیرد و متوجه می‏ شوید که در ماه گذشته وضعیت درسی‏ تان چگونه بوده است که اگر دیدید زیاد مطلوب نبوده است، سعی در اصلاح و برطرف نمودن آن می‏ کنید. حال فرض کنید کسی مرتباً خود را چک نکند و وضعیت خوبی نداشته باشد در حالی که خود از آن خبر ندارد. فاجعه اصلی در سر جلسه امتحان پرانترنی یا دستیاری رخ خواهد داد.

۳ ـ‌ کسانی که تست زدن و مطالعه Question Bank‏ های سطر به سطر و آزمون‏ های تمرینی را به ماه‏ های آخر موکول می‏ کنند، عملاً در آن زمان وقت نخواهند کرد که این همه تست را بزنند.

چگونه ساعات مطالعه را افزایش دهیم؟

برای موفقیت در امتحان دستیاری راهی به جزء افزایش ساعات مطالعه وجود ندارد. اما این کار باید به صورت تدریجی باشد. یعنی باید پله به پله هر هفته یک ساعت به مطالعه روزانه خود اضافه نمود تا مثلاً به ۱۲ تا ۱۴ ساعت در روز رسید.

بهتر نیست وقت خوابم را  کم کنم و بیشتر بخوانم؟ اصولاً این کار مفید است یا مضر؟

۱ ـ بهتر است در شبانه‏ روز ۷ تا ۸ ساعت بخوابید. البته بیشتر از این مقدار هم مضر است و شما را از موفقیت دور می‏ کند.

۲ ـ‌ خواب کمتر از ۷ تا ۸ ساعت بر روی یادگیری اثر منفی دارد.

۳ ـ‌ اگر کسی واقعاً بخواهد از وقت‏ های روزانه خود استفاده کند، اصلاً لازم نیست که خواب شبانه را به کمتر از ۷ ساعت برساند چرا که ۱۶ تا ۱۷ ساعت وقت مطالعه خوب در طول روز دارد. اما متأسفانه داوطلبان آن ۱۶ تا ۱۷ ساعت را هدر می‏ دهند و سپس از خواب شبانه خود می‏ زنند که البته این کار هم کوتاه‏ مدت بوده و به علت بی‏ حوصلگی و کسلی در روز، آن روزشان را هم از دست می‏ دهند.

۴ ـ در طول روز وقت‏ های تلف شده کم نیستند. بنابراین بهتر است با کم کردن وقت‏ های تلف شده در طول روز و  Time management صحیح از خواب شبانه کم نکنیم.

۵ ـ بهترین زمان خوابیدن ساعات بین ۱۰ تا ۱۲ شب و بهترین زمان بیدار شدن از خواب ۶ تا ۸ صبح می‏ باشد. چرا که در این پریود زمانی بهترین و مؤثرترین ریلکسیشن در بدن رخ می‏ دهد.

موقعی که حوصله و حس درس خواندن ندارم چه کار کنم؟

اگر در روزی دچار این مسئله شدید که حس درس خواندن ندارید، بهتر است برای مدتی کوتاه (نیم تا یک ساعت) مطالعه نکنید و استراحت نمائید و سعی کنید که کم‏ کم ذهن خود را برای مطالعه آماده کنید و از مبحثی از کتاب که بیشتر به آن علاقمند هستید آغاز کنید. ولی اگر این حالت یک یا دو هفته طول کشید حاکی از بی‏ انگیزگی است. لذا باید مجدداً با فکر کردن به فواید قبولی در امتحان دستیاری انگیزه را در خود دو مرتبه ایجاد کنید و با روحیه شاداب شروع به درس خواندن نمائید. برای اینکه همیشه حوصله درس خواندن داشته باشید باید چه کار کنید؟

۱ ـ همیشه افکار مثبت داشته باشید؛ مثلاً فکر کنید که اگر در رشته مورد علاقه‏ تان قبول شوید چقدر دنیا برایتان عوض می‏ شود و آن آرزوهایی را که دارید مرتباً جلو چشمتان بیاورید.

۲ ـ‌ در هنگام درس خواندن زمان‏ های کوتاهی را به استراحت بپردازید، البته نه اینکه مثلاً از صبح تا ظهر بخوابید.

۳ ـ‌ در هفته ۲ تا ۳ ساعت را به تفریح و کاری که موجب شادی و آرامش شما می‏ شود بپردازید.

۴ ـ حداقل در طی شبانه‏ روز ۷ تا ۸ ساعت بخوابید. بسیاری از داوطلبان مثلاً تا ساعت ۳ بعد از نیمه شب مطالعه می‏ کنند ولی از آن طرف ساعت ۱۲ ظهر از خواب بیدار می‏ شوند که این کار بسیار بدی است که چرا چرخه خواب و بیداری خود را به هم می‏ زنند و در تمام روز کسل و بی‏حوصله هستند. بهترین موقع برای خوابیدن ساعات بین ۱۰ تا ۱۲ شب می‏ باشد. چرا که در این زمان تا ساعت  ۶ تا ۸ صبح بهترین زمانی است که بدن از نظر فیزیولوژیک ریلکس می‏ شود.

مطالبی را که می‏ خوانم حداکثر در طی چند روز تا چند هفته فراموش می‏ کنم؟

فراموشی یک فرآیند فیزیولوژیک و طبیعی است و در تمام افراد رخ می‏ دهد ولی چکار کنیم که فراموشی را به حداقل برسانیم و با این پدیده فیزیولوژیک مبارزه کنیم:

۱ ـ در طول روز ۲۰-۱۰%  از ساعات مطالعه خود را صرف مرور مطالب روز گذشته کنیم.

۲ ـ‌ در طی هفته، روز آخر هفته را فقط به دوره کردن مطالب خوانده شده آن هفته اختصاص دهیم.

۳ ـ‌ تست زدن نقش بسیار مهمی در جا افتادن و ملکه ذهن شدن مطالب دارد.

۴ ـ باید به گونه‏ ای برنامه‏ ریزی کنیم و به آن عمل نمائیم که ۲/۵ تا ۳ ماه قبل از آزمون تمام درس‏ هایمان را خوانده باشیم تا ۲/۵ تا ۳ ماه فقط دوره کنیم.

۵ ـ به مطالب مهم گایدلاین توجه بیشتری کنیم (به ویژه قسمت‏ های زرد)

۶ ـ به نکاتی که در CD به آن اشاره می‏ شود توجه کنیم و در کنار مطلب آن در Guideline علامت بزنیم تا در موقع مرور آنها را بهتر پیدا کنیم.